d&b zachwyca kibiców na lodowisku katowickiego Spodka

Tytułem wstępu

Spodek jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów kulturalnych w Polsce. Budynek, który swoim kształtem zdecydowanie przypomina latający spodek, jest jedną z największych hal wielofunkcyjnych w Polsce.  Poza halą główną w murach tego obiektu, będącego własnością miasta, mieści się lodowisko z trybunami zdolnymi pomieścić 1200 osób, gdzie swoje mecze rozgrywa polska ekstraligowa drużyna hokeja na lodzie Tauron KH GKS Katowice. Lodowisko jest również miejscem treningów lokalnych szkół i klubów łyżwiarstwa figurowego, a w każdy weekend odbywa się tu impreza o nazwie „Disco na lodowisku”. W związku z tym w sezonie zimowym przez obiekt przewija się ponad 40 tys. osób. Gdy przyszedł czas na wymianę systemu nagłośnieniowego, firma Konsbud Audio specjalizująca się w profesjonalnej dystrybucji dźwięku i integracji systemów wygrała przetarg na dostarczenie elastycznego i lekkiego systemu d&b wraz z pozostałą częścią infrastruktury nagłośnieniowej, która zdecydowanie poprawiła jakość dźwięku na lodowisku.

Wyznaczenie celów

Głównym priorytetem określonym w wymaganiach dla nowego systemu było uzyskanie doskonałej zrozumiałości mowy i równomiernego pokrycia dźwiękiem całego obszaru na tle muzyki, dopingu kibiców, oklasków i wszystkich innych odgłosów emocjonującego meczu hokejowego. Kibice muszą słyszeć wszystkie informacje i ogłoszenia podawane podczas meczu — kto zdobył gola, komu przyznano rzut karny i inne elementy komentarza. To samo dotyczy konkursów łyżwiarstwa figurowego, którym towarzyszy ciągły komentarz na tle muzyki. Równocześnie system musiał być odporny na trudne warunki panujące w obiekcie, tj. niską temperaturę i dużą wilgotność, bo właśnie te czynniki okazały się zabójcze dla poprzedniego systemu, który uległ znacznej korozji.

Rozwiązanie

Specjaliści z firmy Konsbud uznali, że w panujących tu niełatwych akustycznie warunkach związanych z silnymi odbiciami od twardych powierzchni, w tym od samego lodu, najlepszym rozwiązaniem byłoby zainstalowanie wielu mniejszych głośników w konfiguracji strefowej w celu uzyskania maksymalnej kontroli. Wyznaczono pięć stref (górne trybuny, dolne trybuny, strefa VIP, strefa dla dziennikarzy i obszar wokół głównej tablicy wyników), a dla każdej przewidziano niezależne regulatory poziomu i włączniki. Stąd jeśli jedna z trybun nie jest zajęta lub jest zajęta w nieznacznym stopniu, można dla tego obszaru odpowiednio zmniejszyć poziom lub nawet całkowicie wyłączyć dźwięk w celu zminimalizowania odbić od pustych miejsc, zwiększając w ten sposób czytelność w całej hali. Ponadto całość systemu może być kontrolowana z poziomu komputera lub zdalnie z iPada, przez co zarządzanie systemem jest bardzo proste.

Aby osiągnąć tak postawiony cel, firma Konsbud wybrała łącznie 16 dwudrożnych punktowych głośników Yi10P o dużej sprawności i szerokim kącie rozproszenia oraz 24 kompaktowe współosiowe punktowe głośniki E6 z obrotowymi tubami, wszystkie w wersji całkowicie odpornej na warunki atmosferyczne (WR), aby sprostać wyzwaniom obiektu. Głośniki są rozmieszczone na całym obszarze jako podwieszone pod dachem lub zamontowane na ścianach.

Damian Mizura, kierownik projektu z firmy Konsbud, wspomina, że trudne warunki klimatyczne na lodowisku nie ułatwiały instalacji. „Wszystkie prace przygotowawcze prowadziliśmy przy zamarzniętym lodowisku. Jednak na etapie montażu głośników okazało się, że mamy do dyspozycji tylko 10 dni i nocy, kiedy to lód się topił, co w znacznym stopniu zwiększyło wilgotność otoczenia. Praca na wysokościach nad topniejącym lodem zdecydowanie nie należy do najłatwiejszych. Mimo trudności udało się uzyskać satysfakcjonujący efekt nie tylko pod względem czytelności i łatwości kontroli, lecz również pod względem wagi podtrzymywanej przez dach. Nowy system d&b, który jest znacznie lżejszy od poprzedniego, zdecydowanie odciążył konstrukcję dachu.”

Poprzedni system składał się z 16 głośników podwieszonych pod dachem, z których każdy ważył aż 75 kg. Mimo że w miejsce16 głośników teraz zastosowano 40, ich łączna waga zmniejszyła się o 65%, ponieważ Yi10P ważą tylko po 18 kg, a E6 zaledwie po 5 kg.

Istotnym elementem tej instalacji było również zastosowanie sieci Dante, która pozwala znacząco zmniejszyć koszty okablowania i gwarantuje integralność sygnału na dużych odległościach. Na potrzeby zasilania systemu firma Konsbud dostarczyła 4 wzmacniacze d&b 30D ze zintegrowanym procesorem DSP podłączonym do sieci Dante przez procesor matrycowy d&b DS10. Reżyserka, do której firma Konsbud dostarczyła konsoletę cyfrową Allen & Heath SQ5 wyposażoną w kartę Dante, znajduje się pod zachodnią trybuną główną.

„Zdecydowaliśmy się na rozwiązanie sieciowe, ponieważ odległość między reżyserką a pomieszczeniem ze wzmacniaczami w szafach rack była zbyt duża, aby odpowiednio lub łatwo spiąć je kablami analogowymi” — wyjaśnia Mizura. „Sieć Dante była oczywistym wyborem i dała nam większą elastyczność w całościowym zarządzaniu systemem. W całym obiekcie zainstalowaliśmy kilka dodatkowych punktów podłączania, co umożliwia podłączenie stageboxu w trzech różnych miejscach. Dzięki temu teraz można o wiele łatwiej przystosować lodowisko do potrzeb konkretnej produkcji.”

„Sieć ma również tę zaletę, że pozwala prawie wszystko robić zdalnie, czy to z poziomu komputera głównego, czy tabletu, dzięki czemu realizator może konfigurować i kontrolować system lub przeprowadzić pełną diagnostykę z dowolnego miejsca w obiekcie. Zamiast nieustannie tkwić w reżyserce realizator może sam sprawdzić, jak dźwięk jest słyszany na widowni, i bezpośrednio z tego miejsca wyregulować, co trzeba.”

Ekipa Spodka jest podekscytowana efektami: „Wybraliśmy d&b ze względu na świetne parametry dźwięku, kompaktowe rozmiary i dużą czytelność w niesprzyjających warunkach” — wyjaśnia Grzegorz Wylazłowski, realizator dźwięku w Spodku. „I choć spodziewaliśmy się pewnej poprawy, rezultaty nas zdumiały — układ wielogłośnikowy pozwolił uzyskać doskonałą czytelność i znakomite pokrycie w poszczególnych strefach przy niższych poziomach SPL, co przełożyło się na mniejszy pogłos na lodowisku i dużo przyjemniejsze wrażenia słuchowe.”

„Wybór systemu d&b to inwestycja w przyszłość obiektu” — konkluduje Mizura. „Udało się osiągnąć cel, jakim była krystaliczna czytelność w niesamowicie trudnym obiekcie — kibice nareszcie słyszą, co się dzieje, i nie muszą się obawiać dzwonienia w uszach! Zapewniliśmy najlepszą jakość dźwięku na wiele kolejnych lat, instalując nowoczesny system łatwy w obsłudze i konserwacji. Ograniczyliśmy masę systemu o 2/3, odciążając w ten sposób konstrukcję budynku. Co więcej, ekipa Spodka może liczyć na wsparcie zarówno z naszej strony, jak i ze strony firmy d&b.”

Zdjęcia: Łukasz Kornafel (Muzyka i Technologia)